Bitcoin’in (BTC) makroekonomi kâbusu
Seçim periyodunda kripto dostu açıklamalar yapan ve Bitcoin Konferansı’na katılarak ABD’nin stratejik rezerv kapsamında kripto alımı yapacağını vadeden ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelmesini kripto piyasası coşkuyla karşılamıştı. Trump’ın seçildiği gün o dönemki en yüksek düzeyine ulaşan Bitcoin (BTC) ve kripto piyasası tezli yükselişlere imza atmıştı. Üstelik Trump’ın hem kabinesinde hem de düzenleyici kurumlara atadığı kripto dostu isimlerle piyasada heyecan düzgünden düzgüne arşa çıkmıştı.
Ancak ortadan geçen vakit diliminde işler beklenildiği üzere gitmedi. Yalnızca bir ay evvel tüm vakitlerin en yüksek düzeyi 109 bin dolara dokunan BTC ve kripto piyasası ani bir düşüş trendine girdi. Son bir ayda BTC’nin bedeli yüzde 15 azalırken, piyasanın 4 Şubat’ta kaydedilen 3,4 trilyon dolarlık toplam pahası bu satırlar yazılırken 2,9 trilyon dolara gerilemiş durumda.
Üstelik BTC’nin kripto piyasasındaki hakimiyeti bu periyotta de tam gaz devam etti. Altcoin yatırımcısının yakından takip ettiği BTC hakimiyeti kelam konusu dönemde yüzde 60 düzeyinde seyretti. Paralel formda Bitcoin’e kıyasla piyasa pahası en yüksek 100 altcoin’in performansının ölçüldüğü Altcoin Dönemi Endeksi’nde de kayda kıymet bir düşüş kelam konusu: Puan geçen ay 39’u bulmuşken, piyasadaki aşağı taraflı hareketlilikle endeksin puanı 16’ya gerilemiş vaziyette.
Bir başka sözle Trump’ın getirdiği optimist rüzgârın şimdilik esamesinin okunmadığını söylemek mümkün. ABD’nin kripto varlıkları stratejik rezerv olarak kullanmaya niyetli olduğunu ve bu doğrultuda bir çalışma kümesi kurulmasını emreden Trump’ın başkanlık kararnamesi, piyasaya doğal olarak heyecan getirmişti. Lakin kelam konusu çalışma kümesinin teslim tarihi olarak 2025’in temmuz ayının belirlenmesi, piyasanın sabırsız karakteristiğiyle uyuşmamış ve bir manada hayal kırıklığı yaratmıştı.
Trump’ın stratejik rezerv açıklaması spekülasyondan mı ibaret?
Trump’ın açıklamalarıyla hop oturup hop kalkan piyasa, geçtiğimiz günlerde tekrar yüksek volatiliteye sahne oldu. TruthSocial hesabından açıklama yapan Trump, stratejik rezervde XRP, ADA ve SOL’a yer verileceğini duyurması başlarda soru işaretleri yarattı. Gerçekten Trump yaptığı birinci paylaşımda BTC ve ETH’a yer vermezken, çabucak ardından “Bitcoin ve Ethereum’u çok seviyorum, onlar da rezervde olacak” açıklamasında bulundu.
Trump’ın rezerv açıklamalarını birinci başta kucaklayan kripto piyasası çabucak akabinde tarafını aşağıya çevirdi. Stratejik rezerv konusunu pahalandıran ABD merkezli yatırım bankası TD Cowen, “Trump’ın stratejik rezerv atağı uyumsuz ve finansman ayrıntılarından mahrum. Rezervin nasıl finanse edileceği meçhul. Seçilen token’lar da tartışma konusu” sözlerinin yer aldığı açıklamada, “Bir toplumsal medya paylaşımına çok reaksiyon veriyoruz” görüşü savunuldu. Hakikaten Bankanın da üzerinde durduğu üzere Trump’ın açıklaması yalnızca bir telaffuzdan ibaret.
‘Gümrük vergileri enflasyonu artıracak’ tasası
ABD Başkanı’nın spekülatif açıklamalarının yanı sıra vazifeye gelir gelmez gündeme getirdiği gümrük vergileri ise makroekonomik kaygıları gün yüzüne çıkarmış durumda. Meksika ve Kanada’dan yapılan ithalatlara yüzde 25, Çin’den yapılan ithalatlara ise yüzde 20’lik gümrük vergisi, başta pay senedi piyasaları olmak üzere global piyasa tarafından güzel karşılanmadı. Trump’ın gümrük vergilerini siyasi bir koz olarak kullanmayı çok sevdiği bilinen bir gerçek olsa da piyasaları enflasyonist dertler sarmış vaziyette. Ne de olsa Trump’ın koyduğu vergilere öteki ülkelerin misilleme yapması enflasyon sarmalını önemli boyutlara taşıyabilir. Hususla ilgili CBS’e konuşan ünlü milyarder Warren Buffett, “Tarifeler vakitle mallar üzerinde vergi yükü oluşturacak. Elbette bunun parasını diş perisi ödemeyecek!” açıklamasında bulundu.
Efsanevi iş insanı Buffet’ınkine emsal bir görüş Goldman Sachs ekonomistlerinden geldi. Bankanın müşterilerine yolladığı piyasa notunda, uygulanacak gümrük vergilerinin ABD’nin çekirdek enflasyonuna yüzde 0,6’lık artış getirebileceği öne sürüldü. Hatırlanacağı üzere besin ve güç kalemlerinin hariç tutulduğu çekirdek enflasyon ocak ayında gerçekleştirdiği artışla yüzde 0,4’lül artışla yıllık bazda yüzde 3,3’e yükselmişti. Çekirdek enflasyonda piyasa beklentisi ise yüzde 3,1’di.
Enflasyonist tasalar risk iştahını kaçırıyor
Dört yıl boyunca nakdî sıkılaştırma siyaseti izleyen ve 2024’ün eylül ayında siyaset değişikliğine giden ABD Merkez Bankası’nın (Fed) bu yıl faiz indirimine gidip gitmeyeceği merak konusu. Beklentilerin üzerinde gelen enflasyonun akabinde Bank of America analistleri bu yıl faiz indirimi beklemediklerini açıklarken, kimileriyse birden fazla faiz indirimi beklentisi içerisinde. Lakin her baştan bir ses çıkadursun Fed Başkanı Jerome Powell’ın sıklıkla üzerinde durduğu yüzde 2’lik enflasyon gayesinin Bankanın para siyasetinde direkt kelam sahibi olduğunu söylemek mümkün.
“Bitcoin’in toparlanması Nasdaq’a bağlı”
Gümrük vergilerinin yarattığı tansiyon sonucunda S&P 500 endeksi 3 Mart Salı günü yüzde 1,76 düştü. Dünyanın en pahalı ikinci şirketi Nvidia’nın pahası bir günde yaklaşık yüzde 9 erirken, sıklıkla kripto piyasasıyla korelasyonu tartışılan teknoloji borsası Nasdaq ise yüzde 2,64 paha kaybetti. ABD’li teknoloji payları ve kripto piyasası ortasındaki alakayı pahalandıran analist Stefan Luebeck, “Geçtiğimiz hafta sonu Trump’la toparlanma yaşasak da gerçek şu: BTC ve ABD teknoloji payları ortasındaki güçlü ilgi göz önüne alındığında, Bitcoin’in uzun vadeli toparlanması Nasdaq100’ün yükselme eğilimine bağlı” sözlerini kullandı. Nvidia paylarının 2024’ün eylül ayından beri düşüş trendinde olduğunu hatırlatan analist, buradaki düşüş ortamının Bitcoin ve kripto piyasasını direkt etkilediğini belirtti.
Piyasa bedeli bakımından dünyanın en büyük kripto parası Bitcoin son 24 saatte yüzde 11,4 düşerken, çabucak akabinde gelen Ethereum (ETH) yüzde 12,8, XRP yüzde 14,3, BNB yüzde 6,6 ve Solana (SOL) yüzde 18,4’lük kan kaybetti.